Düzenli Spor Yapmanın Faydaları Nelerdir?
Düzenli egzersiz faydaları ile ön plana çıkan ve bu nedenle sağlık otoriteleri tarafından sürekli olarak gündemde tutulan bir konudur. Aktif olmanın fiziksel, duygusal ve ruhsal sağlık için çok sayıda faydası olduğu bilim adamları tarafından vurgulanmaktadır. Sporun faydaları arasında beklenen yaşam sürenizi uzatmaya yardımcı olması bile sayılabilir. Düzenli egzersiz yapmanın faydaları aşağıda detaylı olarak ele alınmıştır.
Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur
Spor yapmanın faydaları arasında en çok ön plana çıkan konu kilo kontrolüdür. Sedanter bir yaşam şeklinin kilo alımı ve obezite gelişiminde önemli bir paya sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz. Vücudunuz şu üç farklı yolla alınan kalorileri harcar:
- Besinlerin sindirilmesi
- Fiziksel aktivite
- Kalp atışı, solunum gibi vücut fonksiyonlarının sürdürülmesi
Diyet yaptığınız dönemlerde kısıtlanmış kalori alımı, vücudunuzun bazal metabolik hızını düşürerek geçici olarak kilo vermenizi geciktirebilir. Tam tersi olarak düzenli egzersiz yapmak metabolik hızı artırarak daha fazla kalori yakanızı destekler ve böylece kilo vermenize yardımcı olur. Araştırmalar ek olarak direnç ve aerobik egzersizlerini kombine şekilde uygulamanın yağ kaybını maksimum düzeye çıkarmada ve kas kütlesini korumada en iyi sonuçları elde etmeye yardımcı olduğabileceğini bildirmektedir.
Kas ve Kemikleri Destekler
Sporun sağlığa faydaları güçlü kas ve kemiklerin oluşturulması ve korunmasında da ön plana çıkar. Örneğin halter gibi fiziksel aktiviteler, yeterli protein alımı ile birlikte sürdürüldüğünde kas oluşumunu teşvik edebilir. Bunun önemli bir nedeni egzersiz yapmanın kasların proteinlerin yapı taşı olan amino asitleri emme yeteneğini destekleyen hormonların salgılanmasına yardımcı olmasıdır. Salınan hormonlar kasların gelişmesine ve kas kaybını engellemeye katkı sağlar. Egzersiz ayrıca genç bireylerde kemik yoğunluğunun artırılmasına, ileri yaşlarda ise osteoporozun önlenmesine yardımcı olur.
Daha Mutlu Hissetmenize Yardımcı Olabilir
Düzenli spor ve egzersizin fiziksel faydaları kadar zihinsel açıdan de çok sayıda yararı bulunduğu söylenebilir. Egzersiz yapmanın ruh halinizi pozitif yönde etkilediği; depresyon, kaygı ve stres gibi negatif duyguları azaltma konusunda etkilere sahip olduğu araştırmalarla gösterilmiştir. Düzenli spor yapmak stres ve kaygıyla ilişkili beyin bölümlerinde değişikliklerle ilişkili bulunmuştur. Spor yapmak vücutta salgılanan ve depresif duyguları hafifletmeye yardımcı olan serotonin ve norepinefrin hormonlarına karşı beynin daha duyarlı olmasını sağlar. Bu da spor yapmanın önemi konusunda size fikir verebilir.
Ek olarak rutin olarak egzersiz yapmak olumlu duyguları destekleyen, ağrı algısını azaltmaya katkı sağlayan ve halk arasında mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin isimli maddenin üretiminin artışıyla da ilişkilidir. Yapılan egzersizin yoğunluğu pozitif duyguların desteklenmesinde özel bir öneme sahip değildir. Bununla birlikte yoğunluğu ne olursa olsun sporun her şekilde ruh halinize pozitif etkileri olduğu söylenebilir.
Depresyon tanısı almış 24 kadın üzerinde yapılan bir çalışmada herhangi bir yoğunluktaki fiziksel aktivitenin depresyon duygularını önemli oranda azaldığı görülmüştür. Sporun ruh hali üzerindeki etkileri son derece güçlüdür ve kısa sürelerle yapılması bile ruh halinizde önemli değişiklikler getirir. Yapılan 19 farklı çalışmanın gözden geçirildiği bir inceleme ile düzenli olarak spor yapmayı bırakan kişilerin birkaç hafta gibi kısa bir süre sonra bile depresyon ve anksiyete belirtilerinde önemli artışlar olduğu raporlanmıştır.1
Hastalıklarla Savaşmaya Destek Olur
Kalp hastalığına yakalanma konusunda endişeleriniz mi var? Yüksek tansiyona yakalanmaktan korunmayı mı umuyorsunuz? Düzenli bir egzersiz rutini oluşturarak bu tür kaygılara kapılmayı engelleyebilirsiniz. Düzenli spor yapmanın faydaları hastalıkları önlemeye yardımcı olma konusunda da ön plana çıkar. Düzenli egzersiz aşağıdakiler gibi birçok sağlık probleminden korunmaya yardımcı olur:
- İnme
- Hipertansiyon
- Tip 2 Diyabet
- Artrit
- Anksiyete bozukluğu
- Depresyon
Ek olarak bilişsel işlemleri desteklemede ve sayılan nedenlere bağlı ölüm riskini düşürmede katkısı vardır.
Enerji Seviyesinin Artırılmasına Katkı Sağlar
Düzenli spor yapmanın faydaları denildiğinde akla gelen bir diğer alan da kişinin enerji seviyelerine olan pozitif katkılardır. Egzersiz vücuttaki doku ve organlara daha çok oksijen ve besin gitmesini destekleyerek ve kalp-damar sisteminizin daha verimli çalışmasına yardımcı olarak kas gücü ve dayanıklılığınızın artmasına katkı sağlar. Ek olarak kalp ve akciğer sağlığınız yükseldiğinde günlük işleri yapmak için daha fazla enerjiniz olur.
Uyku Kalitesini Destekler
Spor yapmanın faydaları sayılırken uyku kalitesi üzerindeki olumlu katkıları da unutulmamalıdır. Düzenli fiziksel aktivite uykuya daha hızlı dalmanıza, daha derin ve kaliteli uyumanıza yardımcı olabilir. Fakat uyku saatinden hemen önce egzersiz yapmamalısınız çünkü bu uykunuzun kaçmasına neden olacaktır. Uykunun sağlığa faydaları hakkında ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız “Sağlık İçin Uykunun Önemi” başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.
Cinsel Hayat Üzerinde Olumlu Etkileri Vardır
Kendinizi partnerinizle kurduğunuz fiziksel yakınlığın tadını çıkaramayacak kadar yorgun hissediyor olabilirsiniz ya da fiziksel görünüşünüzle ilgili kaygılarınız cinsel yaşamınızı negatif yönde etkiliyor olabilir. Düzenli spor yapmanın faydaları bu noktada da devreye girer. Fiziksel aktivite enerji seviyenizi yükseltmek ve fiziksel görünümünüzle ilgili kaygılarınızı azaltmak için başvurabileceğiniz iyi bir seçenektir. Ayrıca düzenli fiziksel aktivite kadınlarda cinsel uyarılmayı artırmaya yardımcı olur. Erkeklerde ise egzersiz yapmayan erkeklere oranla sertleşme sorunu yaşama olasılığı saha düşüktür.
Eğlenceli Olabilir ve Sosyal Olmanın Yolunu Açar
Spor yapmak çoğu kişi için eğlencelidir. Size kendiniz için zaman ayırma, gevşeme, açık havada vakit geçirme veya sizi mutlu eden faaliyetlerde bulunma olanağı sağlar. Ayrıca eğlenceli bir sosyal ortamda aile veya arkadaşlarınızla güzel vakit geçirmeniz ve bağlantı kurmanızın da iyi bir yolu olabilir. Bu amaçla dans derslerine katılabilir, yakınlarınıza birlikte bisiklet sürebilir ya da bir futbol takımına katılabilirsiniz. Zevk aldığınız bir fiziksel aktivite bularak yapmanız düzenli fiziksel aktivite için anahtar rol oynar.2
Düzenli Spor Yapmak ve Bağışıklık Sistemi Arasındaki İlişki
Düzenli spor yapmanın faydaları arasında bağışıklık sistemi üzerine olan olumlu etkileri de sayılabilir. Düzenli fiziksel aktivitenin bağışıklığı destekleyerek sağlığı korumada ve hastalıkları önlemede rol oynadığı bilinen bir gerçektir. Egzersiz genel sağlığınıza katkıda bulunarak bağışıklık sisteminizin fonksiyonlarını desteklemeye yardımcı olabilir. Ancak yaptığınız antrenmanların sıklığı, süresi ve yoğunluğu bu noktada önem taşır. Araştırmalar bağışıklığı güçlendirme konusuna gelindiğinde en iyisinin orta yoğunluktaki egzersizler olduğunu bildirmektedir. Genel olarak 60 dakika veya daha az süreyle orta yoğunlukta bir fiziksel aktivite programı bağışıklığı desteklemek için idealdir. Eğer her gün düzenli bir şekilde bu seviyede spor yapmayı alışkanlık haline getirirseniz bağışıklık sisteminizin güçlenebilir.3
Bununla birlikte fiziksel aktivitenin bağışıklığı güçlendirmeye nasıl yardımcı olabildiğinden ziyade genel sağlık için ortalama olarak ne kadar egzersize ihtiyacınız olduğunu belirlemek daha önemli olabilir. Mümkünse haftanın çoğu gününde fiziksel aktivite yapmak genel sağlığınız ve esenliğinize fayda sağlamak için iyi bir hedeftir. Spor yapmanın faydaları konusunda daha fazla sorunuz varsa bir uzmandan danışmanlık alabilir, size özel bir egzersiz planı oluşturulması talebinde bulunabilirsiniz. Bağışıklık sistemi ile ilgili daha detaylı bilgi için “Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlendirilir?” ve “Doğal ve Kazanılmış Bağışıklık” başlıklı yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.